1- عضو هیات علمی دانشگاه تبریز، تبریز. 2- عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان. 3- دکتری آبوهواشناسی کشاورزی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران. (نویسنده مسئول). 4- دانشجوی دکتری آبوهواشناسی شهری دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده: (3707 مشاهده)
انتشار گازهای گلخانهای (GHGs) و انباشت مداوم آنها در جو بهطور مستقیم بر دمای هوا تأثیر میگذارد و افزایش دمای هوا تهدید جدی برای آبوهوای کره زمین محسوب میشود. هدف از این پژوهش مدلسازی مکانی دمای فصلی ایران میباشد به این منظور از دو سری داده استفاده شد: 1- دادههای دمای میانگین 115 ایستگاه سینوپتیک (2014-1980) و 2- دادههای پایگاه EH5OM برای دوره 2015 تا 2050 به شکل دیدبانیهای 3 ساعته (8 بار در روز) تحت سناریو A1B. برای ریزمقیاس نمایی دادههای پایگاه EH5OM از مدل REGCM4 استفاده شد. سپس دادههای ساعتی دمای هوا ریز پیمانه نمایی شده و با تفکیک مکانی 27/0 × 27/0 درجه قوسی با استفاده از روش زمینآمار کریجنیگ به ابعاد 15×15 کیلومتر تبدیل شدند که درنتیجه ماتریسی به ابعاد 7200×4 به دست آمد. صحت سنجی دادههای مدلسازی شده با استفاده از سه آماره (r2)، (MAE) و (RMSE) مورد ارزیابی قرار گرفت و صحت آنها با اطمینان بالایی تایید گردید. مدلسازی دمایی نشان داده است که دما در ایران در فصول تابستان و زمستان برای دوره 2015 تا 2050 تحت سناریو A1B به ترتیب با مقادیر 09/1 و 33/0 درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت. خودهمبستگی دمایی با آماره Geary's C حاکی از ارتباط قوی واحدهای فضایی دما در ایران است. مرکز ثقل دمایی ایران تحت واداشت گرمایش جهانی در تمامی فصول موردمطالعه افزایشی بوده و همچنین تابع توزیع جهتدار مبین انحراف فضایی دمای فصلی ایران از حالت نرمال بود که منجر به آشکارسازی نقش ارتفاعات و جهتگیری از یکسو و سامانه بزرگمقیاس جوی از سوی دیگر در دمای ایران شده است.
jahanbakhsh S, tadayoni M, asadi M, dadashi rodbari A. Modeling and projection spatial variations of seasonal temperature in Iran based on regional Medium scale model REGCM4. جغرافیایی 2019; 19 (67) :79-98 URL: http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3039-fa.html
جهانبخش اصل سعید، تدینی معصومه، اسدی مهدی، داداشی رودباری عباسعلی. مدلسازی و پیش نگری تغییرات مکانی دمای فصلی ایران مبتنی بر مدل میانمقیاس منطقهای REGCM4. فضای جغرافیایی. 1398; 19 (67) :79-98