1- دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران 2- گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران، (نویسنده مسئول). 3- گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. 4- - گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.
چکیده: (4601 مشاهده)
تغییرات ناشی از رشد شتابان شهرنشینی، شهرها و به خصوص کلانشهرها را با چالش ها و مسائل جدی اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و زیرساختی رو به رو کرده است. در همین راستا شاخص شکوفایی شهری به عنوان یک چارچوب مفهومی وسیع در زمینه سنجش توسعه و رفاه انسانی و اجتماعی، در ارتباط با کمیت و کیفیت شهرنشینی مطرح شده است. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی توصیفی و با هدف سنجش و ارزیابی وضعیت زیرساخت ها و عوامل موثر بر آن در مناطق 4 گانه شهر اردبیل به بررسی تاثیرات این شاخص در بهبود شاخص شکوفایی شهری پرداخته شده است. برای رسیدن به هدف پژوهش از 28 زیر معیار استفاده شده است. اطلاعات و داده های مورد نیاز در این پژوهش، با استفاده از منابع کتابخانه ای، آمارنامه سال 1395 و هم چنین مراجعه به نهادها و سازمان های ذیربط گردآوری شده است. جهت تحلیل، دادهها استانداردسازی شده و برای وزن دهی هر یک از شاخص ها از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شده است. سپس با استفاده از نرم افزار آماری R و به روش تصمیم گیری چندشاخصه پرومته برای شکوفایی شهری هر کدام از مناطق چهارگانه شهر اردبیل امتیازبندی گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد مناطق 1 و 2 شهر اردبیل به لحاظ برخورداری از شاخص شکوفایی شهری بر اساس مولفه زیرساخت ها در وضعیت نسبتا ضعیف و مناطق 3 و 4 در وضعیت ضعیف قرار دارند و با توجه به تمرکز امکانات در محلات مرکزی شهر، از میزان شکوفایی شهری از مرکز شهر به طرف حاشیه در همه مناطق چهارگانه کاسته می شود. همچنین، رتبه بندی مناطق نشان می دهد که منطقه یک و چهار به ترتیب با داشتن مقدار امتیاز برتری 52.39 و 48.64 دارای بیشترین و کمترین شکوفایی شهری از منظر زیرساخت هستند.