[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
DOI::
OPEN ACCESS::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
آمار نشریه
مقالات منتشر شده: 644
نرخ پذیرش: 21.8
نرخ رد: 78.2
میانگین داوری: 307 روز
میانگین انتشار: 626 روز
..
آمار عمومی نشریه
آمار عمومی نشریه
..
تعداد دورها                          23
تعداد شماره‌ها 83
 تعداد مقالات 4001
 تعداد مشاهده مقاله 11748252
 تعداد مقالات ارسال شده در یکسال اخیر 3230
 تعداد مقالات پذیرفته شده  637
 درصد پذیرش 30
 زمان پذیرش (روز) 120
 تعداد پایگاه های نمایه شده 9
 h.index 3
میانگین بازه زمانی فرایند داوری 30
:: دوره 21، شماره 73 - ( 3-1400 ) ::
جلد 21 شماره 73 صفحات 102-87 برگشت به فهرست نسخه ها
اولویت بندی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چیکان و مورزیان سپیدان استان فارس)
سید مسعود سلیمان پور* 1، غلامرضا قهاری2 ، امین صالح پور جم3 ، محمود رضا طباطبایی4 ، محمد هدایت فرد5
1- بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران. (نویسنده‌ی مسئول).
2- بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.
3- پژوهشکده‌ی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
4- پژوهشکده‌ی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
5- اداره‌ی منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کوار استان فارس، ایران.
چکیده:   (2546 مشاهده)
پژوهش­های چند ساله­ی اخیر نشان داده است که اجرای طرح­های آبخیزداری بدون مشارکت و همراهی مردم چندان موفق نبوده و موجب ناکارآمدی برنامه‌ها در حفاظت از حوزه­های آبخیز شده است. به­منظور حل این معضل، اولویت­بندی شاخص­ها و زیرشاخص­های مؤثر بر عدم مشارکت مردمی، گامی اصولی در چرخه­ی مدیریت حوزه­های آبخیز است؛ به­طوری­که شناخت عوامل مؤثر و اولویت­بندی آن­ها منجر به مشارکت حداکثری ساکنان حوضه شود. با توجه به این هدف، در این پژوهش اقدام به اولویت­بندی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت بهره­برداران در طرح­های آبخیزداری در حوزه­ی آبخیز چیکان و مورزیان سپیدان واقع در شمال­غرب استان فارس شده است. جامعه­ی آماری این پژوهش با استفاده از فرمول کوک­ران به تعداد 51 نفر از بهره­برداران (ساکنان این حوضه) بودند. برای گردآوری داده­ها از پرسش­نامه مشتمل بر چهار شاخص و دوازده زیرشاخص با طیف لیکرت استفاده شد. با استفاده از نرم­افزار SPSS (نسخه­ی 23) اهمیت شاخص­ها و زیرشاخص­ها توسط آزمون t مشخص شد و به­منظور اولویت­بندی شاخص­ها و زیرشاخص­های مؤثر، از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد در اولویت­بندی شاخص­ها از دیدگاه بهره­برداران به­ترتیب شاخص­های"اقتصادی"، "اجتماعی"، "آموزشی- ترویجی" و "طراحی- اجرایی" به­عنوان شاخص­های مؤثر و در اولویت­بندی زیرشاخص­ها، به­ترتیب "عدم آموزش ساکنان حوضه در خصوص طرح­ها و اهداف مربوطه" و "عدم توجه به سازمان­های غیر دولتی (سمن­ها) در برنامه­ریزی­های آبخیزداری" دارای بیشینه و کمینه­ی اولویت در عدم مشارکت در طرح­های آبخیزداری در این حوزه­ی آبخیز تعیین شدند. لازم است به­منظور مشارکت بهره­برداران در طرح­های آبخیزداری، نسبت به حل مسائل "اقتصادی" ایشان و تدوین برنامه­ی جامع آموزش و ترویج، اقدامات عملی صورت گیرد.
واژه‌های کلیدی: آبخیزداری، بهره برداران، پرسش نامه، مشارکت
متن کامل [PDF 850 kb]   (524 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/4/18 | پذیرش: 1399/6/24 | انتشار: 1400/3/10
فهرست منابع
1. Alemayehu, F., Talia, N., Nyssen, J., (2009), "The impacts of watershed management on land use and land cover dynamics in eastern Tigray (Ethiopia)", Journal of resources conservation and recycling, 53: 192-198. [DOI:10.1016/j.resconrec.2008.11.007]
2. Anabestani, A. A., Shayan, H., Khosrobeyghi, R., Taghiloo, A. K., (2014), "The role of participation in the economic empowerment of rural areas with emphasis on agricultural sector (case study: Upper Ijroud- Zanjan province)", Journal of Geographical Space, 13(44): 73-90. [In Persian].
3. Arnette, A.N., Zobel, C., Bosch, D., Pease, J., (2010), "Stakeholder ranking of watershed goals with the vector analytic hierarchy process: effects of participant grouping scenarios", Environmental Modeling and Software, 25 (11): 1459-1469. [DOI:10.1016/j.envsoft.2009.10.009]
4. Baghaei, M., Chizari, M., Pezeshkirad, G., Feli, S., (2008), "Personal and social factors influencing rural participation of Hone Jan's Zar catchments in watershed management projects", Iran Agricultural Extension and Education Journal, 4 (1): 73-87. [In Persian].
5. Bagherian, R., (2018), "Assessing the tendency of residents of watersheds in relation to watershed management activities in rural areas", Final report of the research project, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Tehran, 64pp. [In Persian].
6. Blackstock, K. L., Richards, C., (2007), "Evaluating stakeholders' involvement in river basin management: A scottish case study", Journal of Water Policy, 5: 493-512. [DOI:10.2166/wp.2007.018]
7. Bozarjahromi, Kh., Khatami, S., Naderi, M., Sarbaraghi Moghaddam, P., (2017), "Investigating the role of participatory projects in women empowerment and environmental conservation (Case study: Sarbisheh county)", Proceedings of National Conference on Women and Sustainability of Natural and Environmental Resources in Rural Areas, Mashhad Ferdowsi University, Mashhad, Iran. [In Persian].
8. CIS., (2003), "Guidance document No.8", Public participation in relation to the water framework directive", produced by Working Group 2.9, public participation.
9. Coelho, V. S., Favareto, A., (2008), "Questioning the relationship between participation and development", World Development, 36 (12): 214-223. [DOI:10.1016/j.worlddev.2007.11.019]
10. Dabi, N., Fikirie, K., Mulualem, T., (2017), "Soil and water conservation practices on crop productivity and its economic implications in Ethiopia: A review", Asian Journal of Agricultural Research, 11 (4): 128-136. [DOI:10.3923/ajar.2017.128.136]
11. Dastourani, M.T., Talebi, A., Nafarzadeghan, A., (2010), "Investigating the importance and strategies for developing public participation in watershed management plans", Journal of Forest and Rangeland, 84 (127): 74-79. [In Persian].
12. Hamed Moghaddam, A., (1994), "Participation and rural participatory development", proceedings of the society and development seminar, volume 2, Tehran, Samt Publications. [In Persian].
13. Heydari Sareban, V., (2013), "Survey of influential factors on farmer's empowerment in the rural areas of Ahar county", Journal of Geographical Space, 13 (41): 155-170. [In Persian].
14. Karimzade, H., Majnonitotakhane, A., Aftab, A., (2018), "The role of social capital on rural participation in watershed plans, Case study: International Wetland of Qareh Qeshlaq", Journal of Wetland Ecobiology, 10 (1): 5-18. [In Persian].
15. Koehler, B., Koontz, T. M., (2008), "Citizen participation in collaborative watershed partnerships", Environ Manage, 41 (2): 143-154. [DOI:10.1007/s00267-007-9040-z]
16. Mansouri, A., Salehpour jam, A., Mohammadi, M., Kianian, M. K., (2016), "Investigating and prioritizing the factors affecting people's non-participation in natural resource projects (Case study: watershed, Tehran, Iran)", Proceedings of the Second National Conference on Conservation of Natural Resources and Environment, Mohaghegh Ardebili University, Ardebil, Iran. [In Persian].
17. Mehrdoust, Kh., Shams, A., Karami Dehkordi, E., (2014), "Effective factors on rural people participation in watershed management projects (case study: dorod faraman & lalabad basin, Kermanshah Province)", Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 44 (3): 399-409. [In Persian].
18. Mohammadi Gholrang, B., Foodsi, L., Sadeghi, S. H., (2016), "Assessment of the relationship between the independent variable of awareness about the soil protection and watershed management with the people's participation in the catchment areas for rural development", Geography and Development Iranian Journal, 14 (44): 189-208. [In Persian].
19. Mousaei, M., Malek Mohammadi, I., Farjolla Hosayni, S. J., Mirdamadi, S. M., (2010), "Effective factors for participation of stakeholders in watershed management project from the view point of natural resources and watershed management extension specialist, in Fars province, Iran", Journal of Crop Ecophysiology, 4 (14): 127-140. [In Persian].
20. Özerol, G., Newig, J., (2008), "Evaluating the success of public participation in water resources management: five key components", Journal of Water Policy, 10: 639-665. [DOI:10.2166/wp.2008.001]
21. Page, G., Bellotti, B., (2015), "Farmers value on-farm ecosystem services as important, but what are the impediments to participation in PES schemes?" Science of the Total Environment, 515: 12-19. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2015.02.029]
22. Raie, S., Hamraz, S., (2015), "An application of discriminant analysis to determine the effective factors on beneficiaries' attitude to watershed activities (Case study: Kelestan watershed area in Fars province)", Journal of Rural Economics Research, 1 (2): 29-40. [In Persian].
23. Ravnberg, H., Westermann, O., Probst, K., (2001), "User participation in watershed management in Asia", FARM Field, 1: 7-18.
24. Reed, M. S., (2008), "Stakeholder participation for environmental management: A literature review", Biological Conservation, 141: 2417- 2431. [DOI:10.1016/j.biocon.2008.07.014]
25. Rezaei, R., Vadadi, E., Mehrdoost, Kh., (2012), "Studying the effective factors on participation of rural people in watershed plans of khomarak basin (Case study: Deh Jalal village)", Journal of Rural Research, 3 (9): 199-221. [In Persian].
26. Richards, C., Blackstock, K., Carter, C., (2004), "Practical approaches to participation", SERP Policy Brief, 1 (3): 29- 38.
27. Salehpour jam, A., Karimpour reyhan, M., Kianian, M. K., Tajiki, M., (2012), "Investigating the factors affecting public participation in natural resources projects (Case study: Quchak and Rudak District)", Proceedings of the First National Desert Conference, University of Tehran, Faculty of Natural Resources, Karaj, Iran. [In Persian].
28. Schramm, V. B., Schramm, F., (2018), "An approach for supporting problem structuring in water resources management and planning", Water Resources Management, 32 (9): 2955-2968. [DOI:10.1007/s11269-018-1966-9]
29. Shabanalifemi, H., (2000), "The evolution of the concepts and objectives of Rural Rapid Assessment and Rural Participatory Assessment", Jahad Monthly, 19 (226 & 227): 6-11. [In Persian].
30. Soleimanpour, S. M., (2019), "Prioritization of effective factors on preventing sustainable participation of rural societies in watershed management plans (Case study: Selected Watershed of Fars Province)", Final Report of Research Play, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Tehran. I. R. Iran, 96pp. [In Persian].
31. Soleimanpour, S. M., Hosseini marandi, H., Salehpour jam, A., Tabatabaei, M. R., Rousta, M., Keshavarzi, H., (2020), "Prioritizing the affecting factors on nonparticipation of rural communities in watershed management projects from a stakeholders viewpoint (Case study: Gheshlagh watershed, fars province)", Extension and Development of Watershed Management, 7 (27): 64-74. [In Persian].
32. Soleimanpour, S. M., Salehpour Jam, A., Noroozi, A. A., Khalili, N., (2019), "Investigation of stakeholders in prioritizing factors affecting their poor participation in watershed management projects (Case study: Morad Abad watershed in Meymand, Fars province)", Journal of Range and Watershed Management, 72 (4): 979-994. [In Persian].
33. Stefano, L., (2010), "Facing the water framework directive challenges: A baseline of stakeholder participation in the European :union:", Journal of Environmental Management, 91: 1332-1340. [DOI:10.1016/j.jenvman.2010.02.014]
34. Tesfaye, G., Alamirew, T., Kebede, A., Zeleke, G., (2018), "Institutional functionality in participatory integrated watershed development of Tana Sub-Basin Ethiopia", Land, 7 (4) 130: 1-17. [DOI:10.3390/land7040130]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Soleimanpour S M, Ghahari G R, Salehpour Jam A, Tabatabaei M R, Hedayatfard M. Prioritization of factors affecting the non-participation of exploiters in watershed management projects (Case Study: Chikan and Morzian Watershed of Sepidan, Fars Province). جغرافیایی 2021; 21 (73) :87-102
URL: http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3699-fa.html

سلیمان پور سید مسعود، قهاری غلامرضا، صالح پور جم امین، طباطبایی محمود رضا، هدایت فرد محمد. اولویت بندی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چیکان و مورزیان سپیدان استان فارس). فضای جغرافیایی. 1400; 21 (73) :87-102

URL: http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3699-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 21، شماره 73 - ( 3-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
فضای جغرافیایی Geographic Space
Persian site map - English site map - Created in 0.22 seconds with 43 queries by YEKTAWEB 4657