1- دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری دانشگاه ملایر. 2- گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه ملایر. (نویسنده مسئول). 3- گروه محیطزیست، دانشگاه لرستان.
چکیده: (4213 مشاهده)
جنگلهای واقع در رشته کوه زاگرس به عنوان بخشی از منابع طبیعی کشور دارای کارکردها و خدمات مختلفی هستند که یکی از مهمترین آنها حفظ و نگهداشت خاک است. رشد جمعیت طی دهههای اخیر، تخریب و تشدید بهرهبرداری بیرویه از جنگلها را به دنبال داشته است و شناخت کارکردها و خدمات اکوسیستمهای جنگلی رویکردی جدید در جهت جلوگیری از تخریب و نابودی آنها محسوب میشود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پوشش جنگلی در نگهداشت خاک به عنوان یک خدمت اکوسیستمی در مقایسه با سایر انواع کاربری اراضی در سطح استان لرستان و شناسایی نواحی با عرضه بالای این خدمت اکوسیستمی انجام شده است. مدلسازی خدمت اکوسیستمی نگهداشت خاک با استفاده از بسته نرمافزاری InVEST 3.0 و روابط مربوطه انجام گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد که با افزایش میزان فاکتورهای فرسایندگی باران و گرادیان طول شیب به سمت جنوب استان، حداکثر پتانسیل هدررفت خاک در بخش جنوبی استان مشاهده شد (1000 تن در هکتار). از طرف دیگر همپوشانی مکانی پوشش جنگلی با این مناطق بر نقش پوشش جنگلی در حفظ خاک در مناطق مستعد هدررفت خاک تاکید داشت. براساس یافتههای پژوهش پوشش جنگلی در مقایسه با سایر طبقات کاربری اراضی، بیشترین میزان نگهداشت خاک را به خود اختصاص داده است.جنگلهای واقع در رشته کوه زاگرس، وسیعترین منطقه جنگلی کشور با بیش از پنج میلیون هکتار وسعت، دارای کارکرد حفاظت آب و خاک بوده و یکی از مهمترین خدمات این اکوسیستم، ممانعت از فرسایش خاک است. متاسفانه امروزه این اکوسیستمهای جنگلی در مواجهه با روند فزاینده دخل و تصرفهای بیرویه ناشی از نیازهای روز افزون بهرهبرداران، با تغییرات مهمی از نظر کمی و کیفی مواجه شدهاند. به نظر میرسد آگاهی از خدمات اکوسیستمهای جنگلی تا حد زیادی از تخریب و نابودی آنها جلوگیری میکند و تصمیمگیریها را به سمت مدیریت بهینه کاربری اراضی سوق خواهد داد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پوشش جنگلی در نگهداشت خاک به عنوان یک خدمت اکوسیستمی در مقایسه با سایر انواع کاربری اراضی در سطح استان لرستان و شناسایی نواحی با عرضه بالای این خدمت اکوسیستمی انجام شده است. مدلسازی خدمت اکوسیستمی نگهداشت خاک با استفاده از بسته نرمافزاری InVEST 3.0 و روابط مربوطه انجام گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد که با افزایش میزان فاکتورهای فرسایندگی باران و گرادیان طول شیب به سمت جنوب استان، حداکثر پتانسیل هدررفت خاک در بخش جنوبی استان مشاهده شد. از طرف دیگر همپوشانی مکانی پوشش جنگلی با این مناطق بر نقش پوشش جنگلی در حفظ خاک در مناطق مستعد هدررفت خاک تاکید داشت. براساس یافتههای پژوهش پوشش جنگلی در مقایسه با سایر طبقات کاربری اراضی، بیشترین میزان نگهداشت خاک را به خود اختصاص داده است.
Salarvand J, Ghasemi Aghbash F, Asadolahi Z. Considering the Role of Forest Cover in Soil Retention as an Ecosystem Services (Case Study: Lorestan Province) . جغرافیایی 2019; 19 (67) :61-78 URL: http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-2882-fa.html
سالاروند جواد، قاسمی آقباش فرهاد، اسدالهی زهرا. بررسی نقش پوشش جنگلی در نگهداشت خاک به عنوان یک خدمت اکوسیستمی (مطالعه موردی: استان لرستان). فضای جغرافیایی. 1398; 19 (67) :61-78