1- گروه جغرافیا دانشگاه رازی 2- گروه آب دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی. (نویسنده مسئول). 3- دانشآموخته ارشد هیدروژئومورفولوژی دانشگاه رازی
چکیده: (3085 مشاهده)
پایداری حوضههای آبریز در برابر بارشهای شدید و اجتناب از بروز سیلابها به پیشبینی هیدروگراف سیل نیازمند است. یکی از مشکلات اساسی در این زمینه، نبود دادههای هیدرولوژی و اقلیمی در اغلب حوضههای آبخیز کشور است. وجود ارتباط بین پارامترهای ژئومورفولوژی و هیدرولوژی، این امکان را فراهم میکند تا در حوضههایی که از نظر ژئومورفولوژی تشابه وجود دارد، با ایجاد روابط بین این پارامترها، اقدام به پیشبینی سیلاب در حوضههای دارای آمار و تعمیم آن به حوضههای مشابه فاقد آمار نمود. در پژوهش حاضر، بررسی کارایی مدل هیدروگراف واحد لحظهای ژئومورفولوژی (GIUH) در تهیه هیدروگراف سیلاب و مقایسه عملکرد آن با مدلهای اشنایدر،SCS و مثلثی در حوضه مرگ در استان کرمانشاه صورت گرفتهاست. به منظور اجرای روشهای مذکور، اطلاعات بارش و رواناب مربوط به 12 رویداد گردآوری و هیدروگراف مستقیم به دست آمد. با توجه به شاخصهای آماری میانگین خطای نسبی (MRE)، مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب بایاس و ضریب ناش-ساتکلیف، مقایسه هیدروگرافهای مشاهدهای و برآوردی نشانداد که روشGIUH کارآمدترین مدل در برآورد دبی اوج بوده و بعد از آن روشهای اشنایدر، SCS و مثلثی دارای مراتب بعدی هستند. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده، به ترتیب روشهای اشنایدر، GIUH، SCS و مثلثی دارای بیشترین کارایی در برآورد زمان اوج هستند. علاوه بر این، نتایج بیانگر بیش برآوردی روشهای GIUH، SCS و مثلثی در برآورد دبی اوج و بیش برآوردی روش اشنایدر و کم برآوردی روش GIUH در برآورد زمان اوج می باشد. همچنین روش SCS بهترین حجم سیلاب را برآورد نمودهاست.
ملکی امجد، حافظ پرست مریم، عبدی پور ویدا. کارایی هیدروگراف واحد لحظهای ژئومورفولوژی(GIUH) و مقایسه آن با مدلهای اشنایدر، SCS و مثلثی در حوضه مرگ استان کرمانشاه.. فضای جغرافیایی. 1398; 19 (68) :59-74