1- دانش آموخته دکتری آبوهواشناسی، دانشگاه لرستان (نویسنده مسئول). 2- گروه علوم جغرافیایی، دانشکده ادبیات، دانشگاه لرستان.
چکیده: (5779 مشاهده)
بارش، تغییرات آن و پیشبینی دورههای خشکسالی - ترسالی وابسته به تغییرات سیگنالهای اقلیمی جوی- اقیانوسی است. با توجه به این موضوع، بررسی ارتباط بارش ایستگاههای غرب کشور و نوسان مدیترانه شرقی مهمترین هدف این مطالعه میباشد. هاتزاکی و فلوکاس با استفاده از روشهای تحلیل همبستگی و تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) بر اساس سریهای زمانی ماهانه و فصلی، الگویی را که دو هستهی آن در شرق مدیترانه و شمال شرق اقیانوس اطلس و در ترازهای 300 و 500 هکتوپاسکال قرار دارد شناسایی نمودند که الگوی مدیترانه شرقی (EMO) نامگذاری گردید. برای شناسایی رابطه میان بارش غرب ایران و نوسان مدیترانه شرقی، مقادیر این شاخص با دادههای نرمال شده بارش ایستگاههای غرب کشور با استفاده از تحلیل همبستگی پیرسون، روند خطی و پلی نومیال، مقایسه و موردبررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان میدهد که بارش در ایستگاههای نیمه جنوبی منطقه موردمطالعه در فاز مثبت از 5 تا 41 میلیمتر افزایش و در فاز منفی از 4 تا 20 میلیمتر کاهش داشته است. همچنین نیمه شمالی برعکس نیمه جنوبی در فاز مثبت با کاهش بارش و در فاز منفی با افزایش بارش تا حداکثر 8 میلیمتر روبرو بوده است. همچنین تأثیر الگوی مدیترانه شرقی بر بارش غرب ایران در فصل بهار ضعیفتر از فصل زمستان بوده است.