1- گروه ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری. 2- مربی سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری (نویسنده مسئول). 3- گروه ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی 4- دانشجوی کارشناسیارشد ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری.
چکیده: (6827 مشاهده)
در سالهای اخیر، نوسان و بالا رفتن سطح آب زیرزمینی در دشت پارسآباد مغان منجر به بروز مشکلاتی نظیر زهدار شدن و شور شدن زمینهای کشاورزی و نیز تخریب پی ساختمانهای شهری و روستایی و نشست جادهها و بناها در این مناطق گردیده است. در این تحقیق با در نظر گرفتن عوارض جغرافیایی و نحوه تاثیر آن بر نوسان سطح آب زیرزمینی از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، روند آن مدلسازی شده که با تغییر در نحوه سیستم آبیاری در منطقه میتوان تاثیر این فرایند را به حداقل رساند. برای پایش نوسان سطح آب زیرزمینی از آمار 30 حلقه چاه مشاهدهای به صورت برداشتهای ماهانه، دادههای زمینشناسی، توپوگرافی، خاک و منابع ارضی و دادههای اقلیمی منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. با استفاده از این دادهها که متعلق به دوره آماری 92-81 میباشند، روند نوسان سطح آب زیرزمینی و هیدروگراف تراز رسم گردید. سپس ارتباط بین عوامل مختلف جغرافیایی و نوسان سطح آب زیرزمینی بررسی شده است. در این راستا همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون چند متغیره بین عوامل موثر در نوسان آب زیرزمینی و تراز آب زیرزمینی بدست آمد که معیارهای عملکرد (97/0=R2 و07/0=RMSE) در دوره آزمون نیز حاکی از کارایی این مدل میباشند. نتایج بهدست آمده نشان دهنده افزایش روند سطح آب زیرزمینی در این دشت میباشد که جریان آب زیرزمینی از جنوب به سمت شمال و خصوصاً شمال شرقی میباشد. در این میان عوامل ارتفاع، شیب، جنس زمین (تخلخل و قابلیت انتقال) با تاثیرگذاری بیشتر و نفوذ پذیری، بارش و تبخیر با تاثیرگذاری کمتر و عمق آب زیرزمینی نیز بیتاثیر در نوسان آب زیرزمینی شناسایی شدهاند. با اعمال زهکشیهای مداوم در اکثر نقاط دشت و تغییر سیستم آبیاری از سنتی به مکانیزه میتوان از شور شدن خاکهای مزروعی و نشست برخی منازل جلوگیری نمود.
Zangameh Asadi M A, Bahrami S, akbari E, pourskandar B. The Evaluate of Geographical Factors Effect in Groundwater Fluctuating of Parsabad of Moghan Plain. جغرافیایی 2017; 17 (59) :271-287 URL: http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-149-fa.html
زنگنه اسدی محمدعلی، اکبری الهه، بهرامی شهرام، پوراسکندر بهروز. بررسی تاثیر عوامل جغرافیایی در نوسان آب زیرزمینی دشت پارس آباد مغان. فضای جغرافیایی. 1396; 17 (59) :271-287