چکیده
سیلاب از اصلی‌ترین بلایای طبیعی جهان می‌باشد. با افزایش شدت و فراوانی رخدادهای سیل، نگرانی های جهانی در خصوص افزایش مرگ و میر و ضررهای اقتصادی ناشی از آن افزایش یافته است. در این مطالعه با هدف تعیین پهنه‌های سیل‌خیز، حوضه رودخانه آجرلو چای با استفاده از رویکرد نوین سیستم‌های تصمیم‌گیری چند‌شاخصه و مدل فازی پهنه بندی شده است. در این زمینه از هشت پارامتر طبیعی و انسانی شامل: بارش، کاربری زمین، خصوصیات مورفولوژیک دامنه‌ها مثل شیب دامنه‌ها، ارتفاع، شاخص پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه‌های اصلی، تراکم شبکه زهکشی و سنگ-شناسی برای اجرای مدل استفاده شده است. پس از تولید لایه های عوامل و از بازدید میدانی و تصاویر ماهواره‌ای به منظور اصلاحات مورد نیاز لایه‌های تهیه شده استفاده شد. سپس، ازطریق توزیع پرسشنامه و جمع آوری نظریه‌های کارشناسی با استفاده از روش AHP ، به هر یک از معیارها و زیرمعیارها وزنی اختصاص یافت، سپس از طریق همپوشانی لایه‌ها در محیط GIS و با استفاده از عملگرهای فازی نقشه خطر سیل خیزی تهیه گردید. با توجه به نقشه پهنه‌بندی سیلخیزی، پهنه‌های با خطر بسیار زیاد در بالا دست حوضه واقع گردیده‌اند، این سطوح اغلب شیب بالای 40 درصد، پوشش گیاهی کم تراکم، دامنه های واگرا با پروفیل محدب را تشکیل می دهند. در نقشه پهنه‌بندی خطر سیلگیری، پهنه-های با خطر بسیار زیاد در پایین دست حوضه قرار دارند. این مناطق اغلب نواحی کم شیب، سطوح همگرا با پروفیل مقعر، نواحی پست و حاشیه رودخانه‌ها را تشکیل می‌دهند.