در طی سال‌های گذشته، منطقه یک شهر شیراز از تغییرات شدید در کمیت و کیفیت پوشش گیاهی به شدت رنج می‌برد، با توجه به اینکه فراوانی پوشش گیاهی یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر دمای سطح زمین است، بنابراین در این پژوهش ویژگی‌های حرارتی و ارتباط آن با درصد نمایه بهنجارشده اختلاف پوشش گیاهی در یک محیط شهری با استفاده از تصاویر چند زمانه ماهواره لندست مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا چهار تصویر سنجندهTM در تاریخ‌های ۲۲ مارس سال ۲۰۰۹ (دوم فروردین ۱۳۸۸)، ۱۵ جولای ۲۰۱۰ (۲۴ تیرماه ۱۳۸۹)، ۱۹ اکتبر ۲۰۱۰ (۲۷ مهرماه ۱۳۸۹)، ۲۲ نوامبر ۲۰۱۰ (۱ دیماه ۱۳۸۹) دریافت، سپس دمای سطح زمین(LST) و میزان شاخص بهنجارشده اختلاف پوشش گیاهی آن استخراج گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد بالاترین میزان درصد شاخص پوشش گیاهی بجز در فصل زمستان و بهار با کم‌ترین میزان دمای سطح زمین مرتبط است. بالاترین میزان دما در تمامی فصول متعلق به ارتفاعات با جهت جنوب، جنوب خاوری، نواحی بایر و فاقد پوشش گیاهی است. در فصل بهار بالاترین درصد شاخص پوشش گیاهی با پایین‌ترین میزان درجه حرارت انطباق مکانی ندارد، به عبارت دیگر درصد شاخص پوشش گیاهی با درجه حرارت سطح زمین رابطه معکوس ندارد. در فصل تابستان بالاترین میزان درصد شاخص پوشش گیاهی از نظر مکانی با کم‌ترین میزان دمای سطح زمین انطباق مکانی کامل دارد. در فصل زمستان نحوه پراکنش الگوهای دمایی به دلیل نقش تعدیل کننده دمایی پوشش گیاهی با استفاده از ساز و کار تبخیر و تعرق در مقایسه با سایر فصول کاملاً متفاوت است، بالاترین دامنه دمایی نخست در ارتفاعات و سپس در مناطقی با کاربری پوشش گیاهی مشاهده می‌گردد. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که فراوانی و کیفیت پوشش گیاهی یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار بر دمای سطح زمین می‌باشد.

چکیده

 دمای سطح زمین فاکتور اصلی در تعادل انرژی کره‌زمین بوده و به عنوان ورودی مدل‌های تغییرات آب­وهوایی و محیطی به‌کار می‌رود. در گذشته و حتی در حال حاضر بدلیل فقدان و یا کمبود ایستگاههای کافی هواشناسی در بسیاری از مناطق کشور، اندازه گیری و ثبت دما انجام نگرفته است بطوربکه اطلاع دقیقی از تغییرات دمایی در آن مناطق در دست نیست، لذا وجود روشی که بتواند سریع، دقیق و کم هزینه و آن هم در مقیاس وسیع دما را اندازه گیری نماید لازم و ضروری است. استفاده از فناوری سنجش از دور به دلیل دید وسیع و یکپارچه، در دسترس بودن بسیاری از تصاویر و آرشیو غنی گزینه مناسبی در برآورد این پارامتر به شمار می رود. در این تحقیق روش های مختلف استخراج دمای سطح زمین ازجمله Mono-window،Artis و Stefan-Boltzman مورد بررسی قرار گرفت بطوریکه در هر روش، گسیلمندی از راه های مختلفی از جمله  NDVI، Classification  و MODIS Product محاسبه و سپس وارد معادلات گردید. همچنین از تصاویر متنوع سری لندست شامل TM,ETM+,OLI و محصول گسیلمندی MODIS استفاده گردید. برای تبدیل دمای سطح به ارتفاع یک و نیم متری نیز از یک دماسنج دقیق محیطی با دقت ۰,۲ درجه سانتی گراد و رابطه خطی (=۰,۴۴×LST + ۸/۸دمای هوا)  استفاده شد سپس نتایج بدست آمده با استفاده از داده های ایستگاه های هواشناسی، محاسبه RMSE و آزمون آماری T مورد راستی آزمایی قرار گرفت. نتایج نهایی نشان داد که  بهترین روش با RMSE ۱,۰۹ مربوط به  تصویر ETM+ و روش Stefan-Boltzman و بدترین روش نیز با   RMSE ۲,۶۴ مربوط به استفاده از تصویر MODIS و روش Mono-Window است. لذا پیشنهاد می گردد برای سایر مناطق که از لحاظ پارامترهای جغرافیایی به منطقه مورد مطالعه شباهت دارند روش Stefan-Boltzman. بکار گرفته شود.