امیر گندمکار، صدیقه گنجی، پرویز رضایی، علیرضا عباسی،
دوره ۲۲، شماره ۷۷ - ( ۳-۱۴۰۱ )
چکیده
برای شناسایی و طبقهبندی الگوهای همدید بارش برف در استان گیلان از پایگاه دادههای باز تحلیل نوا (reanalysis ۱ NCEP/NCAR) استفاده شد. بدین منظور ۲۵۳ روز برفی از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۸ (بمدت ۲۰ سال) تعیین و سپس از دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال برای طبقهبندی الگوها به روش تحلیل مولفههای مبنا (PCA) استفاده شد. در این پژوهش از رویکرد محیطی به گردشی استفاده شده است. نتایج بدست آمده از طبقهبندی دادهها نشان داد چهار الگوی پرفشار اروپایی، بلوکینگ دو قطبی، پرفشار دینامیکی - حرارتی سیبری و شمال خزر و سیکلونهای مدیترانهای روزهای برفی این ناحیه را کنترل میکنند که در سه الگوی اول آرایش موجهای بادهای غربی و تقویت پرفشار از طریق همگرایی جریان هوا در تراز میانی جو امری بدیهی محسوب شده و فرونشست هوا در این تراز باعث افزایش گستره قائم پرفشار به ترازهای بالاتر میگردد. بنابراین دینامیکی بودن پرفشارهای فوق و همچنین سیکلونهای مدیترانهای از جمله ویژگیهای بارز الگوهای همدیدی روزهای برف در نظر گرفته شد.