---

هدف از این مقاله بررسی، شناسایی و ارزیابی خاک‌های آلوده به نفت با استفاده از تصویر ماهواره‌ای اسپات ۵ و تجزیه‌وتحلیل آماری آن در میدان نفتی مارون است، برای این منظور از تصاویر ماهواره‌ای اسپات ۵، استفاده شد. با استفاده از روش‌های طبقه‌بندی دو آستانه رنگی کم تا زیاد ایجاد گردید که از ناحیه کم به سمت ناحیه زیاد بر میزان مواد نفتی افزوده‌شده است و نقاطی که در آستانه زیاد قرار می‌گیرند دارای بیشترین آلودگی هستند برای صحت سنجی از یک سری نقاط کنترل زمینی استفاده شد که پنج ایستگاه نمونه‌برداری شده در یک آستانه رنگی مشخص (نارنجی و قرمز) قرار می‌گیرد که با کمک آن می‌توان سایر خاک‌های آلوده را شناسایی کرد. تصاویر با قدرت تفکیک کم دارای دقت کمتر و خطای بیشتر در طبقه بندی بوده، و به علت عدم تفکیک پذیری دقیق  آلودگی را بیشتر از مقدار واقعی نشان میدهند. در نتیجه تصاویری باقدرت تفکیک کم جهت تفکیک دقیق تر و  شناسایی آلودگی در سطح کم استفاده می شود. شاخص‌های زمین انباشتگی، فاکتور آلودگی و شاخص جامع فاکتور آلودگی جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد مطالعه استفاده شد. با توجه به مقادیر شاخص زمین انباشتگی ایستگاه ۲ و ۳ در محدوده آلوده نشده تا آلودگی متوسط ازنظر فلز کبالت و نیکل قرار می‌گیرند و ایستگاه ۴،۱ و ۵ در محدود آلوده نشده قرار دارند. با توجه به طبقه‌بندی ضریب آلودگی وانادیوم در محدوده بدون آلودگی تا آلودگی متوسط ولی نیکل و کبالت در محدوده آلودگی متوسط قرار دارند در ایستگاه دوم آلودگی کبالت بیشتر و در محدوده آلودگی متوسط تا قوی قرار دارد. ازنظر شاخص جامع فاکتور آلودگی منطقه موردمطالعه دارای آلودگی متوسط نیکل و کبالت است اما فلز وانادیوم در سطح بدون آلودگی قرار دارد. نتایج آنالیز آماری نشان می‌دهد که غلظت فلزات نیکل و کبالت نسبت به استاندارد شیل جهانی بالا و دارای آلودگی است، میانگین غلظت هر سه فلز نیکل، کبالت و وانادیوم نسبت به استاندارد خاک‌های غیر آلوده بالاست و دارای آلودگی هستند. مقدار شوری خاک موردمطالعه با توجه به کلاس‌بندی شور خاک، در کلاس خاک‌های شور قرار می‌گیرد. نتایج همبستگی، همبستگی بالایی بین اسیدیته و نفت/گریس (۹۳۱/۰)، وانادیوم و شوری (۵۱۶/۰) نشان می‌دهد که با توجه به اینکه وانادیوم از شاخص‌های آلودگی نفتی است می‌توان گفت که شوری و آلودگی نفت/گریس خاک در اثر نفت خام به وجود آمده است. همبستگی بین عناصر نیکل و کبالت (۶۰۷/۰) نشان‌دهنده منشأ یکسان آن‌ها است که به زمین‌شناسی منطقه برمی‌گردد. آنالیز مؤلفه اصلی دارای ۶ فاکتور می‌باشد که فاکتور اول همبستگی بالایی با اسیدیته (۷۵۱/۰)، نفت/گریس (۹۳۶/۰)، وانادیوم (۸۲۸/۰) و شوری (۹۰۶/۰) است که می‌تواند نشان‌دهنده هم منشأ بودن غلظت این پارامترها با ترکیب نفت خام باشد. فاکتور دوم که ۶۵/۴۳ درصد واریانس کل را شامل می‌شود دارای همبستگی بالایی با عناصر کبالت (۹۰۵/۰) و نیکل (۸۷۲/۰) است که حاکی از هم منشأ بودن این عناصر است که به جنس خاک منطقه برمی‌گردد.