1- بخش تحقیقات منابع طبیعی و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول). 2- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران 3- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران. 4- گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
چکیده: (3047 مشاهده)
مارنها بخش سست سازندهای زمین شناسی را تشکیل می دهند که بشدت فرسایش پذیر می باشند. اقدام پایدار در تثبیت خاک، عملیات بیولوژیکی است. پوشش متراکم گونههای مرتعی در برخی مناطق مارنی سبب پایداری خاک در این مناطق شده است. به نظر میرسد که برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارنها در ایجاد چنین پوششی در مناطق تحت پوشش سازندهای مارنی نقش دارند. این تحقیق با هدف بررسی دقیق و سیستماتیک گونههای گیاهی و تعیین نیاز رویشگاهیو نیز نقش حفاظتی آنها درسه منطقه شرقی، جنوبی و غربی در شهرستان ایلام به مرحله اجرا درآمد. بدین منظور 30 نمونه نهشته مارنی از سه محدوده برداشت شد و بر روی آنها آزمایشات فیزیکی و شیمیایی انجام شد. بررسیهای گیاهشناسی نیز با استفاده از بازدیدهای مکرر صحرایی و پلاتاندازی در 180 نقطه انجام و نمونههای گیاهی پس از انتقال به موزه گیاهی، شناسایی شدند. نتایج نشان داد، با توجه به چینهشناسی سازندهای مارنی گورپی، پابده، گچساران و آغاجاری، رسوبات این سه منطقه از نظر میزان شوری (EC)، جرم مخصوص ظاهری (BD)، سدیم (Na+) و درصد اشباع خاک (SP)و برخی پارامترهای فیزیکی از جمله ذرات شن، ماسه و سیلت دارای اختلافات معنیداری میباشند که R2 تاثیر معنی دار خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر نوع پوشش گیاهی را نشان داده است. این تفاوتها میتواند به عنوان یکی از عوامل مؤثر در تنوع و اختلاف پوشش گیاهی رویشیافته در سه عرصه باشد. در این تحقیق نیاز رویشگاهی گونه های گیاهی سازگار با نوع مارن و نقش حفاظتخاک هر یک از آنها در مناطق شرقی، غربی و جنوبی محدوده شهرستان ایلام معرفی شده است.