یکی از گام­های اصلی در برنامه­ریزی منطقه­ای، شناخت نابرابری­های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و دیگر ابعاد توسعه در نواحی مختلف می باشد. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل روند توسعه شهرستان­های استان آذربایجان­شرقی به لحاظ برخورداری از شاخص­های توسعه در قلمرو زمانی 1390- 1375 می­باشد. روش تحقیق، توصیفی و روش جمع­آوری داده­ها، اسنادی می­باشد. از تکنیک تاکسونومی عددی موزون و تحلیل خوشه­ای جهت سطح­بندی و از شاخص انحراف معیار برای تحلیل روند توسعه استان آذربایجان­شرقی، استفاده گردید. متوسط امتیاز تاکسونومی عددی شهرستان­های استان در این دوره حاکی از آن است که امکانات و فعالیت­ها متناسب با جمعیت در مناطق مختلف استان توسعه نیافته است. همچنین طی این دوره انحراف معیار امتیازات تاکسونومی عددی از 136/0 به 083/0 رسیده است که بیانگر کاهش شکاف توسعه و کاهش نابرابری­ها در بین شهرستان­ها می­باشد. نتایج نشان داد که در این دوره، شهرستان­های تبریز و مراغه، توسعه یافته­ترین و شهرستان­های خداآفرین و چاراویماق، محروم­ترین شهرستان­های استان می­باشند و به­طور کلی شهرستان­های نیمه غربی استان در مقایسه با نیمه شرقی توسعه­یافته­تر می­باشند. با توجه به کاهش سطح توسعه یافتگی در بین شهرستان­های استان آذربایجان شرقی از سال 1375 تا 1390 از یک سو و همچنین کاهش سطح نابرابری­ها در استان از سوی دیگر، می­توان اینطور استنباط کرد که کاهش نابرابری­ها بین شهرستان­ها به بهای کاهش سطح توسعه­یافتگی در گستره­ی جغرافیای استان حاصل شده است. ادامه این روند حاکی از تشدید بحران محرومیت در فضای توسعه استان برای آینده می­باشد.