کارن به شیارها یا حفرات انحلالی کوچک و بزرگی گفته می شود که در سطوح سنگهای کربناته به وجود می آیند. این شیارها به طور عمده منطبق بر درزه ها و شکستگیهای سنگ می باشد. بدین منظور حوضه کوهستانی کلات واقع در شمال شرق ایران (استان خراسان رضوی) و در ارتفاعات کپه داغ انتخاب گردید. هدف از این پژوهش طبقه بندی ژنتیکی و مورفولوژیکی کارنهای حوضه کوهستانی کلات واقع در خراسان رضوی با اسفاده از روش فورد و ویلیامز (به کمک داده های ژئومتری) می باشد. در ابتدا به منظور مطالعه کارن ها در منطقه مورد مطالعه نقشه توپوگرافی 1:50000 کلات، نقشه زمین شناسی 1:100000 کلات، تصاویر ماهواره ای و عکسهای هوایی با مقیاس 1:40000 به منظور تعیین سازند های کربناته که احتمال تشکیل این فرم درآنها وجود دارد مورد بررسی قرار گرفت، سپس در محیط نرم افزار GIS نقشه پراکندگی واحد های کربناته تعیین گردید، سپس در مطالعات میدانی به کمک دستگاه GPS،کمپاس، متر، چکش اسمیت و دوربین دیجیتال انواع اشکال کارن بررسی و برداشت گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که در جنوب حوضه در نزدیک روستای استیق سو فرم های وندکارن، پیت کارن، در شمال غرب حوضه در نزدیک روستای قره سو فرم های پیت چند وجهی، کارن حفره ای، ماندر کارن، ریلن کارن، ریپل کارن و کریدور کارستی و در شرق حوضه در نزدیک روستای حمام قلعه فرم های ماندرکارن و کارن حفره ای و در شمال شرق حوضه فرم های کارن حفره ای، ریلن کارن، کارن ماندر، میکرو ریلن کارن، ریپل کارن و چاهک کارن شناسایی گردید. مهمترین عوامل مؤثر در پیدایش کارنها و توسعه آنها در بخش های مختلف در این حوضه را فرایندهای هیدرولیکی آب بر روی دامنه های آهکی، نقش بیوکارست، ناخالصی سنگ آهک و ذوب برف تشکیل داده اند.
rezaei arefi M, zanganeh M A, behniyafar A, javanbakht M. Genetic and Morphological Classification of Karrenes in the Kalat Mountain Basin, Northeast of Iran. جغرافیایی 2024; 24 (85) :1-18 URL: http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-3737-fa.html
رضائی عارفی محسن، زنگنه اسدی محمد علی، بهنیافر ابوالفضل، جوانبخت محمد. طبقه بندی ژنتیکی و مورفولوژیکی کارن های حوضه آبریز کلات، شمال شرق ایران. فضای جغرافیایی. 1403; 24 (85) :1-18